Küresel Gıda Fiyatları Son 2,5 Yılın Zirvesinde

  • Ekonomi
  • Beliz Karasu

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) son raporuna göre, küresel gıda fiyatları Eylül ayında dikkat çekici bir şekilde arttı. Gıda fiyatlarının aylık yüzde 3, yıllık ise yüzde 2,06 oranında artması, Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmaların küresel gıda piyasalarına olan etkisini vurguluyor. Bu artış, gıda tedarik zincirlerinin karşılaştığı güçlükleri ve dünya ekonomisine olan etkilerini açıkça ortaya koyuyor.


Küresel Gıda Fiyatlarında Endişe Verici Artış


FAO'nun Eylül 2024 verilerine göre, Küresel Gıda Fiyatları Endeksi yüzde 3 oranında artarak Mart 2022'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Özellikle tahıllar ve yağlar üzerinde yoğunlaşan artışlar, gıda enflasyonuna dair endişeleri güçlendiriyor. Bu tür fiyat değişiklikleri, ekonomiler üzerinde önemli etkiler yaratabilme potansiyeli taşıyor.


Türkiye'nin Gıda Enflasyonu ile Dünya Karşılaştırması


  • Türkiye'de Eylül ayında gıda enflasyonu yüzde 2,48 olarak belirlendi.
  • Ağustos'ta, Türkiye'nin gıda enflasyonu yüzde 1,1 gerileyerek negatif seyrederken, global ölçekte yalnızca yüzde 0,2'lik bir azalma görüldü.


FAO, Eylül ayı boyunca farklı gıda ürünlerindeki fiyat değişimlerini ayrıntılı olarak sundu. Tahıllar, bitkisel yağlar, süt ürünleri ve et segmentlerinde dalgalanmalar yaşanırken, şeker fiyatları öne çıktı.


Fiyatlardaki Aylık ve Yıllık Değişimler



Tahıllar: Eylül ayında tahıl fiyatları yüzde 3 artarken, yıllık bazda yüzde 10,13 oranında düşüş yaşandı.


 


Bitkisel Yağlar: 2023 yılı itibarıyla zirveye ulaşan bitkisel yağlar, yüzde 4,6'lık artış kaydetti. Yıl genelinde ise yüzde 17,78 oranında arttı.


 


Süt Ürünleri ve Et: Süt ürünleri yüzde 3,8, et fiyatları yüzde 0,4'lük bir artış gösterdi.



 

Şeker: Şekerin fiyatı yüzde 10,4'lük bir artış sergilerken, yıllık bazda yüzde 22,7 geriledi. Brezilya'da yaşanan hava olayları başta gelen sebep olarak gösteriliyor.


 


Eylül ayı, özellikle şekerin dinamikleriyle dikkat çeken bir dönem olarak öne çıktı. Gıda fiyatları, tarihin en yüksek seviyelerine ulaşarak dünya çapında tedarik zincirlerinin ne denli kırılgan olduğunu net bir şekilde gösteriyor.


Küresel Gıda Fiyatları Hakkında En Merak Edilen Sorular


Gıda Fiyatlarının Artış Sebebi Nedir?


Gıda fiyatlarındaki artışın arkasında birden fazla faktör bulunmaktadır. Örneğin, 2023 yılında Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışmalar, tahıl gibi temel ürünlerin tedarikini olumsuz etkilemiştir. Bunun yanında iklim değişiklikleri, hava koşulları ve lojistik sorunlar da bu artışın önemli sebepleri arasında yer alır. Tarımsal üretimde yaşanan dalgalanmalar, artan enerji maliyetleri ve küresel ölçekteki ekonomik belirsizlikler, fiyatların yükselmesine yol açmaktadır. Tüm bu faktörlerin bileşimi, küresel gıda pazarındaki fiyatların yükselmesine neden olmaktadır.


Şeker Fiyatları Neden Yüksek?


Şeker fiyatlarındaki dikkat çekici artışın başlıca nedeni, Brezilya gibi büyük üretici ülkelerde yaşanan hava olaylarıdır. 2023 yılında özellikle aşırı yağışlar ve kuraklık gibi iklimsel etkiler, şeker kamışı hasadını olumsuz yönde etkiledi. Bu durum, üretimin düşmesine ve dolayısıyla piyasadaki arzın azalmasına neden oldu. Ayrıca, enerji maliyetlerinin artması ve lojistik sıkıntılar da şekerin fiyatını yukarı çeken faktörler arasında yer alıyor. Tüm bu etmenler bir araya geldiğinde, şeker fiyatlarının kardinal derecede yükselmesine neden oluyor.