"En Beğenilen Şirketler" listesinde çarpıcı değişim!

  • İş Dünyası
  • Gökşen Akyüz
Bu yıl da Capital Dergisi öncülüğünde ZENNA Araştırma ve Danışmanlık tarafından Deutsche Telekom sponsorluğunda gerçekleştirilen araştırmada yine Koç Holding, “En Beğenilenler”de zirveyi bırakmadı. Arçelik ikinciliğini korurken üçüncülüğe Unilever geldi. Listenin devamında ise önemli bir hareket yaşandı. Pandemi döneminde sektör olarak büyük sıçrama yaşayan e-ticaret şirketleri ön plana çıkarken, tam 23 şirketin listedeki yeri değişti. Geçtiğimiz yıl olmayan 6 şirket de en beğenilenler arasına giriş yaptı. İş dünyasında “En Beğenilen Şirketler” arasında yer almanın anlamı büyük. Çünkü ekonomiye yaptığı katkıdan itibara, çalışan memnuniyetinden müşteri için yarattığı değere, kurumsal sosyal sorumluluk çalışmalarından finansal sağlamlığa kadar birçok kriterde üst düzey performans sergileyen şirketler ancak bu ligde yer alabiliyor. Capital de tam 20 yıldır gerçekleştirdiği araştırmasıyla tarafsız ve bağımsız bir şekilde en beğenilen 20 şirketin yanı sıra her sektörde en beğenilen ilk 3 şirketi ortaya koyuyor. Bağımsız araştırmacılık kurallarıyla hassas bir şekilde hazırlanan çalışma, iş dünyasının 20 kriterde en iyi olmayı başaran şirketlerini belirlerken geleceğin yıldız şirketlerine de ışık tutuyor. YENİ NESİLLERİN YILDIZI PARLIYOR  İş dünyasının geniş katılımıyla gerçekleştirilen araştırmada bu yıl da zirve değişmedi. Koç Holding, 6’ncı kez iş dünyasının en beğendiği şirket olmayı başardı. Arçelik 5’inci kez 2’nciliğini korurken Unilever de üçüncülük koltuğuna oturdu. 2020’de listede tam 23 şirket yer değiştirdi. En beğenilenler arasında en büyük çıkışı yaşayanlar Sabancı Holding, Migros, Şişecam Borusan Holding ve LC Waikiki oldu. Sabancı Holding 18’incilikten 13’üncülüğe, Migros 18’incilikten 15’inciliğe, Şişecam 16’ncılıktan 14’üncülüğe, Borusan Holding 14’üncülükten 12’nciliğe, LC Waikiki 12’ncilikten 10’unculuğa yükseldi. Bu yıl listeye 6 yeni şirket girdi. Sanayinin güçlü şirketleri Tüpraş, Ford Otosan ve Aselsan’ın yanında yeni ekonominin yükselen yıldızları Getir, Trendyol ve Amazon da beğeni listesinde yerini aldı. Özellikle yeni ekonomi şirketlerinin sıralamaya oldukça yukarıdan giriş yapması da dikkat çekti. Getir ilk 20 listesine 7’nci, Trendyol 9’uncu sıradan girmeyi başardı. Aselsan 16, Amazon 17, Tüpraş 18, Ford Otosan da 20’nci sıradan listeye giriş yaptı. ARAŞTIRMA NASIL HAZIRLANDI?  İş Dünyasının En Beğenilen Şirketleri araştırması Eylül-Kasım 2020 tarihleri arasında online (CAWI) anket tekniği uygulanarak gerçekleştirildi. Araştırmaya farklı sektörlerden 600’ün üzerinde şirketi temsilen 1.470 yönetici katıldı. Türkiye’nin en beğenilen şirketleri, tüm iş dünyası temsilcilerinin görüşleri üzerinden hesaplanırken, sektörlerin en beğenilen şirketleri, ilgili sektörün profesyonellerinin görüşleri alınarak belirlendi. Ankete katılan yöneticilerden kendi şirketini dışarıda tutarak hem Türkiye hem kendi sektörü için en beğendiği şirketleri belirtmesi istendi. Kendi şirketini belirten katılımcıların anketleri değerlendirmeye katılmadı. Sektörlerinin en beğenilen şirketlerinin belirlenme sürecinde her sektör için ilgili sektörün en az yüzde 70’ini oluşturan şirketlerin araştırmaya katılımı sağlandı. Sektör değerlendirmelerinde her şirketten eşit sayıda ankete katılım olmasına dikkat edildi. Araştırma, Türkiye ve sektörler için en beğenilen şirketleri belirlemenin dışında, en beğenilen şirket olmayı sağlayan performans kriterlerini de ölçümleyerek ideal şirketlerin fark yaratan performans alanlarını da belirledi. Bu kapsamda 20 performans kriteri sorgulandı ve hem bu kriterlerin en beğenilen şirket olmak için öncelikleri hem şirketlerin hangi kriterlerle farklılaştığı ortaya çıkarıldı. BEĞENİYİ ETKİLEYENLER   Bu yıl araştırmada öne çıkan noktalar çarpıcı. Öncelikle Türkiye’nin en beğenilen ilk 20 şirketi sıralamasında 29 şirketin yer alması bir yandan şirketlerin performanslarındaki olumlu gelişmeyi bir yandan da rekabetin ne kadar zorlaştığını gösteriyor. E-ticaret sektöründen 5 şirketin Türkiye’nin en beğenilen şirketleri ilk  20 sıralamasında yer alması ve en fazla şirket bulunduran sektör olarak e-ticaretin öne çıkması da yine en dikkat çekici noktalardan biri. ZENNA Araştırma ve Danışmanlık Kurucusu Nuran Aksu, bu yılki sonuçları değerlendirdiğinde özellikle beğeni kriterlerine değiniyor. Aksu, iş dünyası profesyonelleri için şirketlerin beğenisini etkilemede, son 3 yıldır aynı kriterlerin öne çıktığını ifade ediyor . 20 kriter arasında çok güçlü oranlarla öne çıkan bu kriterleri ise şöyle açıklıyor: “Şirketlerin çalışanına sunduğu sosyal imkanlar, güvenilir şirket olma, hizmet veya ürün kalitesi, yenilikçilik, müşteri memnuniyeti, kurumsal yönetim ilkelerine göre yönetilme, çalışan memnuniyeti beğeniyi belirlemede öne çıkan kriterler.” Bu yıl kriterler daha detaylı incelendiğinde gelecek dönem için ipucu veren değişimler olduğunu da dile getiren Aksu, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Kurumsal sorumluluk ve sürdürülebilirlik gibi kriterlerin şirketleri beğenmeyi etkileyen faktörler arasında düzenli olarak artış göstermesi dikkat çekici. 5 yıl önceye göre önem düzeyi 4 kat artış gösteren bu 2 kriter, gelecek yıllarda da şirketlerin beğenilmesinde belirleyici olacak.”   YÜKSELİŞİN NEDENİ  İş dünyası nezdinde Türkiye’nin en beğenilen şirketleri çok farklı sektörlerde yer alan 500’ün üzerinde şirket yöneticisinin verdiği yanıtlarla belirleniyor. Bu kadar farklı yapıda sektör ve şirket yöneticisinin ilk 20’ye taşıdığı şirket olmak çok önemli bir başarı. Koç Holding ve Arçelik’in yıllardır zirvede ilk ikideki yerini koruması artık sürpriz olarak karşılanmıyor. Hızlı tüketim devi Unilever’in de dördüncü sıradan üçüncülüğe gelmesinin yanında 23 şirketin yer değiştirmesi ise pandeminin damgasını vurduğu bu sıra dışı dönemde aslında kritik mesajlar veriyor. Nuran Aksu da COVID-19 salgınının geleneksel iş yapış biçimleriyle hayatta kalmayı ne kadar zorlaştırdığına dikkat çekiyor. Teknoloji ve yeni nesil şirketlerin bu dönemi rahat atlattığını ifade eden Aksu, sözlerini şöyle sürdürüyor: “İşte tam da bu noktada performanslarıyla öne çıkan bu şirketlerden bazıları ilk 20’de de yer alarak fark yarattı. Yaşanan bu gelişme önümüzdeki dönemde hem e-ticaret hem çok fazla alt sektöre sahip olan bilişim sektörünün daha çok şirketle sıralamaya girme potansiyelini gösteriyor. Ancak bu şirketler satış, hız, hizmet kalitesi gibi performans alanlarında gösterdikleri başarılarını, performans algılarını, ‘kurumsal yönetim, toplumsal sorumluluk, çalışan kalitesi ve çalışana değer verme’ gibi alanlarda gösteremezse sıralamalarda düşüş eğilimiyle de mutlaka karşılaşacaklar. Ayrıca geleneksel satış kanalı ve iş yapış biçimini dijital dönüşümle birlikte, yeni nesil iş yapış şekline dönüştürebilen şirketlerin de önümüzdeki yıllarda sıralamalara girme potansiyeli olduğunu belirtmek gerek.”
“İŞİNİ TEKNOLOJİYLE BİRLEŞTİREN ‘EN BEĞENİLEN’ OLACAK” SİNAN KILIÇOĞLU DEUTSCHE TELEKOM TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜHIZLI ADAPTASYON Dünyanın en itibarlı araştırmalarına göz atın. Bu araştırmalardaki listelerde kısa süre öncesine kadar süre gelen perakende, finans, petrol ve savunma sektörlerinin yerini artık teknoloji şirketlerine bıraktığını göreceksiniz. Amazon, Facebook, Google, sadece ilk çırpıda aklımıza gelen isimler. Onları takip edenler ise yine süreçlerine teknolojiyi hızla adapte etmiş, dijital dönüşümü şirketlerinin DNA’sına işlemeyi başarmış şirketlerden oluşuyor. İVME YÜKSELECEK Dünyadaki bu trendin Türkiye’de yaşanmaması elbette kaçınılmazdı. En beğenilen şirketlerin başında, sektörü ne olursa olsun, dijital dönüşümü tüm iş süreçlerine başarıyla entegre eden şirketleri görüyoruz. Yakın zamanda bu ivmenin daha da yükseleceğine ve işini teknolojiyle birleştirmeyi başaran, bu konuya ciddi yatırım yapan şirketlerin “en beğenilen” olmaya devam edeceğine inancımız tam. İŞ SÜREKLİLİĞİ Şirketlerin herhangi bir felaket, afet, kriz, siber saldırı ya da son dönemde yaşadığımız korona virüs salgını gibi durumlarda işlerini kesintisiz olarak yürütebilmesi günümüzde büyük önem taşıyor. BT yatırımlarında da iş sürekliliğini sağlayabilmek ön plana çıkıyor. Bulut tabanlı BT altyapısı olan işletmeler bu dönemde iş sürekliliğini sağlarken, geleneksel veri merkezli işletmeler ise bulut teknolojilerine yatırıma başladı. KALICI DEĞİŞİM Değişen dünya düzeniyle birlikte artık uzaktan erişimli toplantılar, esnek çalışma modelleri ve perakende e-ticaret modelleri, uygulandıkları hemen her yerde süratle kabul görmeye başladı. Bu kapsamda, dijitalleşmede yaşanan değişimin gittikçe kalıcı bir nitelik kazanacağını tahmin etmek güç değil. Şirketlerin yaşanan krizlerin, değişime ayak uydurmak için iyi bir fırsat olduğunu görüp, bu doğrultuda gereken adımları atması gerekiyor.