Bugünkü yazımda Amazon.com’un kurucusu Jeff Bezos’un girişimcilere ve genç liderlere verdiği ve kendi hayatında da uyguladığı tavsiyelerden bahsedeceğim. Tam bir internet dahisi olarak nitelendirilen Jeff Bezos, çağımızın en büyük girişimlerinden birine imza attı. Bilgisayar mühendisliği mezunu olan Jeff Bezos dünyanın en büyük finans firmalarının yazılım sistemlerini oluşturdu. 1994 yılında Amazon.com’u kurdu ve perakendecilik sektörüne adını altın harflerle yazdırmayı başardı. Times dergisi tarafından yılın insanı seçilen Bezos, şu anda 29 milyar dolar servete sahip ve Harvard Business Review’e göre de Steve Jobs’dan sonraki en çok beğenilen CEO unvanına sahip. Gelin bu başarılı girişimcinin ve internet dehasının tavsiyelerine hep birlikte bir göz atalım.

Kendi kendinize yetebilmeyi öğrenin

Jeff Bezos’a göre başarılı olmanın birinci kuralı kendi kendinize yetebilmeyi öğrenmektir. İş dünyasında hemen hemen her şey emir komuta zinciri şeklinde ilerlerken, bir grup kesim de yapamadığı işleri başkalarına yaptırarak o kişi ya da bir grup üstünde baskı ve otorite kurmaya çalışır. Ancak önemli olan bir insanın ne kadar kendine yetebildiğidir. Başarılı bir lider kendine yetebilmeyi bilen insandır. Bu sebeple lider mi yoksa otoriter, baskıcı, sıradan bir patron olarak mı anılmak istersiniz bu size kalmıştır.

Taşrada yaşamanın insana öğrettiği şeylerden biri, kendi kendinize yeterli olabilmektir. Köylüler her işi kendi yapar. Bu sayede insan özgüven geliştirir, kendi kendine yeterli olmayı öğrenir. – Jeff Bezos

Risk alın

Risk almak başarılı bir girişimci yahut lider olabilmenin olmazsa olmaz kurallarından bir tanesidir. Hayatınız boyunca risk her zaman olacaktır. Her an ölebilme riskimizin de olduğu gibi her an başarısız olabilme ve hata yapabilme ihtimalimiz de vardır. Bu sebeple istediğiniz her neyse onun üzerine gidin, artıları ve eksileri ile bir hesap yapıp, bir ‘harekete geçme’ planı oluşturun. İşte o zaman risk almanın o kadar da kötü bir şey olmadığını göreceksiniz. Ve kaybetme riskinizin her zaman olacağını sakın unutmayın. Gelin, internet dehası Jeff Bezos bu duruma nasıl bir açıklama getirmiş hep birlikte bakalım.

Başarılı girişimciler risk almayı sevmezler, riski azaltmayı severler. Bir şirket kurmak her zaman risklidir. İlk zamanlarda riski sistemli şekilde adım adım azaltırsınız. Şirket büyüdükçe daha fazla risk almanız gerekir. – Jeff Bezos

Öğrenmekten korkmayın

Eğer ki başarılı bir insan olmak istiyorsanız öğrenmekten korkmamalısınız. Dünya her geçen gün biraz daha değişip daha fazla büyürken, yeni şeyler öğrenmek ve değişikliklere ayak uydurmaktan çekinmemelisiniz. ‘Elbette ki her şeyin daha iyisi vardır’ muadili bir kavram olsa da inanın ve çalışın ki bunun gerçekten de öyle olduğunu görün. Öğrenmekten vazgeçtiğiniz veya korktuğunuz o an, korkularınızın sizi ele geçirmesine müsaade etmiş olur ve havluyu maçın başında yere atmış olursunuz. Her şeyin istediğiniz gibi olacağına herkesten daha çok inanın, vazgeçmeyin.

Eğer sadece bildiğin işleri yapmanın işe yarayacağına inanırsan, birçok iyi fırsatı masada bırakmış olacaksın. – Jeff Bezos

Doğru kişilerle çalışın

İyi bir ekibi oluşturan, o ekibin ruhuna, amacına, yapısına uygun olan kişilerdir. Bu özelliklere sahip olan kişileri seçecek olan ise etkili, başarılı ve iyi bir liderdir. Seçmiş olduğunuz yanlış bir kişiyle yola çıkmak size sadece maddi kayıplar getirmez. Maddi kayıplardan daha ciddi hasar veren motivasyon düşüklüğünü de beraberinde getirirken, grup içinde kendine güvensizlik ve rehavet ortamının oluşmasına neden olur. Bu da ekibin ruhuna olabildiğince zarar verir. Bu sebeple hedeflediğiniz her ne ise ona ulaşmak için doğru insanlardan oluşan bir ekip kurun. Bakın Jeff Bezos buna nasıl bir yorum getirmiş:

Yanlış kişiyi işe almaktansa 50 kişiyle mülakat yapıp hiçbirini işe almamayı tercih ederim. – Jeff Bezos

Kendinizi geliştirin

İnsanın kendini geliştirmesinin sonu yoktur. Çünkü her geçen gün dünya biraz daha değişirken kişinin bunlara ayak uydurması gerekir. Gelişmelerin gerisinde kaldığı zaman da başarısızlık ortaya çıkacaktır ki bunun tarihimizde dahi birçok örneği vardır. Film izleyin, kitap okuyun, araştırın, çalışın, gündemi yakından takip edin ve tüm bunlara bir işinizmiş gibi yaklaşın. Yolda, işte, öğle arasında, tatilde her nerede olursanız olun bu işinizi de yanınızda götürün.

Gelişmek için yanlış zaman yoktur. – Jef Bezos

Anlık değil uzun vadeli yaşayın

Bir problemle karşılaştığınızda onu o an için çözmemelisiniz. Ya da yeni bir proje oluştururken, o projenin size yalnızca o an için olan getirisini düşünmemelisiniz. Problemleri, çözümleri ve yeni projeleri oluştururken, geliştirirken uzun vadeli düşünüp ona göre karar verip adım atmanız sizi başarılı ve etkili bir lider haline getirecektir. Zira kısa vadeli başarılar ya da çözümler çok kısa bir süre sonra yerini yepyeni bir probleme bırakırken bu da hem işinizi hem de motivasyonunuzu etkileyecektir.

Uzun vadeli düşünürseniz, hayatta sonradan pişman olmayacağınız doğru kararlar verebilirsiniz. – Jeff Bezos

Rakibinizi iyi tanıyın

Eğer hırslı, amaçları olan ve büyümeyi isteyen biriyseniz rekabet her zaman iyidir. Tabii aşırıya kaçmamanız koşuluyla. Hayatta her şeyin fazlası zarar misali, rekabetin de aşırısı zararlıdır. Ancak rekabet ederken de işinize tam anlamıyla konsantre olmadan önce dikkat etmeniz gereken bir husus var ki o da rakiplerinizi iyi tanımaktır. İçinde bulunmuş olduğunuz piyasa nedeniyle rakiplerinizi de belirlemeniz çok zor olmayacaktır. Sizlerin o piyasada lider konumda kendinizi gösterebilmeniz için, doğru ekip, doğru zaman, doğru yer kavramından çok önce, kimlerin size rakip olduğunu belirlemeniz ve onların yönetim algısını tanımlayıp ona göre kendinize bir yönetim planı oluşturmak ve strateji geliştirmek durumundasınız. Rakiplerinizi iyi tanıdığınız ölçüde kendinizi geliştirebilir, onların dışında farklı, yenilikçi ve kendine has bir tutumla piyasanın lideri haline gelebilirsiniz. Piyasada görülmemiş boşlukları doldurabilir rakiplerinizin sağlayamadığı hizmeti sizler insanlara sağlayarak piyasada en çok adından bahsedilen kişi olabilirsiniz. Bakın, Jeff Bezos bu durumu matematiksel olarak nasıl açıklıyor bizlere:

En yakın rakibinizden 9 kat büyük olabilmeniz için, ondan sadece %10 daha iyi olmanız yeterlidir. – Jeff Bezos

İşinizi iyi yapın

Teknolojinin de gelişmesiyle artık her şey biraz daha kolaylaştı. İhtiyacımız olan ürünü veya hizmeti temin ederken ziyadesiyle teknolojiden faydalanıp ona göre karar verme sürecine gidebiliyoruz. Doğru kararı verirken de ödemiş olduğumuz bedelin isteklerimizi tam anlamıyla karşılamasını bekliyoruz. Bu ürün veya hizmetlerden memnun kalmadığımız zamanlarda da çoğu zaman alışverişte bulunduğumuz firmadan destek istiyoruz. Günümüzde firmaların öncelikli amacı müşteriye sağlamış olduğu ürün veya hizmet kalitesini optimum düzeyde tutmak olurken, bir sonraki amacı da herhangi olası bir hataya ya da probleme karşı en iyi teknik desteği sağlamaktır. Müşterilerin de iyi bir hizmet kalite algısının içine firmanın ürün satışından sonraki tavrı da dahildir.

En iyi müşteri hizmeti, müşterinin sizi aramak zorunda kalmamasıdır. Çünkü, servisiniz tıkır tıkır çalışıyordur. – Jeff Bezos

Ancak Jeff Bezos bahsettiğim bu ikinci aşamaya gelmeden çok önce, sağlamış olduğumuz hizmeti en iyi şekilde yapmaya bizleri teşvik eden telkinlerde bulunuyor. Müşteriniz memnun olursa satışlarınız yükselir, satışlarınız yüksek olursa motivasyonunuz artar ve işinize de bağlılığınız artar.